|
|
Thisted. Widok z portu w kierunku centrum.
Odległości w km: Lemvig 76 płd.-zach., Thyborøn 45 płd.--zach., Hurup 27 płd.-zach., Nørre Vorupør 22 zach., Klitmøller 16 pn.-zach., Hanstholm 21 pn.-zach., Fjerritslev 46 pn.-wsch., Ålborg 95 wsch., Løgstør 54 wsch., Nykøbing Mors 30 płd.-wsch., Skive 57 płd.-wsch., Struer 66 płd. Holstebro 80 płd.
Mors (wyspa) 10 km płd.-wsch.
Liczba ludności: ok. 13.000 (rok 2007).
Położenie i historia:
Thisted leży w Północnej Jutlandii, nad zatoką Limfjorden w bliskim sąsiedztwie wyspy Mors.
Miasto rozciąga się wzdłuż wysokiego brzegu w zagłębieniu zatoki. Nad samym brzegiem zatoki usytuowana jest droga dla samochodów, równolegle ze ścieżką rowerową i na dużym odcinku park z promenadą spacerową. Thisted należy do tych duńskich miast, które szczycą się swoim pięknym położeniem nad wodą.
Mieszkańcy Thistedu żartują sobie z mieszkańcóców wyspy Mors, mówiąc, że to co mają Morsianie najlepszego, to jest widok z wyspy na miasto Thisted. Zaś Morsianie przygadują mieszkańcom Thistedu, że najlepszą rzeczą w Thisted jest widok na Mors.
W Thisted znajduje się port, gdzie głównie cumuję łodzie żaglowe i tylko nieliczne statki przeładunkowe i rybackie.
Wykopaliska z terenu miasta zaświadczają o zamieszkiwaniu tego terenu już w epoce brązu. Jednak dopiero od roku 800-nego można mówić o początkach stałego osadnictwa na dzisiejszym terenie miasta.
Prawa miejskie miasta kupieckiego otrzymał Thisted w roku 1524. Do czasu reformacji religijnej, tzn. do roku 1536, miasto było własnością biskupią.
W końcu lat 1690-tych w mieście odbył się ostatni w Danii proces czarownic.
Prawdziwy rozwój miasta przypada dopiero na początki lat 1800-nych.
Rozwój miasta nastąpił wraz z możliwościami, które powstały po połączeniu wód Limfjordu z Morzem Północnym poprzez przerwanie mierzeji piaskowej Agger Tange.
W roku 1840 zbudowany został port, który był czwartym pod względem wielkości w Jutlandii. W roku 1882 miasto otrzymało połączenie kolejowe z południa.
Thisted. Port.
W Thisted nie zachowała się stara architektura z wyjątkiem kościoła. Jednak najstarsza część miasta z wąskimi, krętymi uliczkami, kilkoma rynkami i teren opadający w kierunku portu stanowi urok tego miasta. W samym porcie nad wodą mieszkańcy i turyści mogą odpocząć na najnowszym z "rynków" miasta, który zachęca do odpoczynku i popatrzenia na wodę, ... i na wyspę Mors. Z dwóch stron placu, jakby osłaniajęce od wiatru, stoją dwa nowoczesne budynki ze szkła i aluminium.
Thisted za szczególnie troskliwe odnowienie starej architektury miasta otrzymał międzynarodową nagrodę " Europa Nostra".
Thisted. Grób I.P. Jacobsena.
Postacią związaną z miastem jest pisarz Jens Peter Jacobsen (1847 - 1885). Pisarz, którego twórczość wywarła duży wpływ na duńskich i europejskich pisarzy, pisarz, którego uważa się za skandynawskiego prekursora kierunku literackiego jakim był naturalizm.
Jens Peter Jacobsen (I.P. Jacobsen) urodził się w Thisted , tutaj mieszkał większą część swojego życia, zmarł młodo na gruźlicę i jest pochowany na starym cmentarzu przy najstarszym kościele w mieście.
Utwory I.P. Jacobsena tłumaczyła na język polski m.in. Maria Dąbrowska. (Zobacz również Tjele)
Atrakcje:
Thisted. Kościół.
Kościół
Biały późnogotycki kościół dominuje na wzgórzu w centrum miasta. Kościół został zbudowany ok. roku 1520 na miejscu zburzonego kościoła romańskiego. Kościół został gruntownie odrestaurowany w roku 1977. Ołtarz główny pochodzi z ok. 1520 roku. Przed kościołem stoi rzeźba "Madonny z Dzieciątkiem" dzieła Johana Galstera. W herbie miasta umieszczony jest również motyw madonny z dzieciątkiem.
Obok kościoła na cmentarzu pozostawiony jest grób pisarza I.P. Jacobsena.
Dom, w którym urodził się I.P. Jacobsen. - na placu imienia pisarza: I.P.Jacobsens Plads
Mały dom szypra (kapitana i właściciela statku), który w roku 1843 kupił ojciec pisarza. Jest to jeden z najstarszych zachowanych domów w Thisted. Ojciec pisarza kupił później bardziej okazały dom przy porcie, gdzie pisarz miał swoje pokoje do pracy twórczej.
Stary Ratusz - na placu Store Torv / Duży Rynek
Budynek ratusza zaprojektowany przez architekta Gottlieba Bindesbølla został zbudowany w roku 1853. Budynek z czerwonej cegły stylem przypomina renenansowy pałac królewski " Rosenborg" zbudowany w Kopenhadze na początku lat 1600-nych.
Thisted. Muzeum.
Thisted Museum - na ulicy Jernbanegade 4
Muzeum mieści się w ładnej willi zbudowanej w roku 1824, a przekazanej miastu przez jej właściciela po jego śmierci. Muzeum posiada bogate zbiory archeologiczne z czasów prehistorycznych ze znalezisk w okolicy Thistedu. Muzeum posiada również obok zbiorów związanych z kulturą chłopską regionu Thy, zbiory kultury mieszczańskiej z miasta Thisted. Znajduje się tutaj izba pamięci pisarza I.P. Jacobsena i izba pamięci Christena Kolda. Christen Kold ( 1816 - 1870) był nauczycielem w różnych szkołach w okolicy. Jego zasługą jest powstanie tzw. "wolnych szkół" ( friskoler ) w Danii. Jego mottem było " najpierw przeżyj, potem zdobądź informacje", czyli najpierw praktyka a później teoria. Ten typ szkół postawowych egzystuje do dzisiaj.
Thisted Arbejderforening - Budynek Związku Robotników na placu Lille Torv
Historyczny budynek z 1866 roku. W tym budynku otwarto pierwszy spółdzielczy sklep, którego udziałowcami byli robotnicy.
Sklepy wywodzące się z inicjatywy pastora Hansa Christiana Sonne w unowocześnionej formie należą dzisiaj do grupy największych supermarkedów w Danii jak: Super Brugsen, Dagli´Brugsen, Fakta, Kvickly, Super Kvickly.
Amstgården - Dwór Wojewódzki, na ulicy Skovgade 30
Budynki, w których ma swą siedzibę oddział sądu rejonowego pochodzą z roku ok. 1835. Pierwotnie była to własność prywatna.
Thisted Bibliotek - Biblioteka Publiczna w Thisted na ulicy Tingstrupvej
Budynek biblioteki zbudowany został w roku 1938. W sali wypożyczalni można obejrzeć 7 obrazów bardzo cenionego duńskiego malarza Jensa Søndergaarda. W pobliżu biblioteki stoją dwie rzeźby, Spuchnięta Kobieta (Svulmende Kvinde) i pomnik założyciela wolnych szkół Chrestena Kold.
Ozdobą i dumą miasta jest piękna Thistedzianka / Thisted-pigen, rzeźba nagiej młodej dziewczyny, która ustawiona jest w parku na promenadzie nadbrzeżnej. Rzeźba jest dziełem Henninga Wienberga Jensena. W roku 1947 otrzymał on złoty medal Akademii Sztuk Pięknych za to dzieło.
Thisted. Christiansgave.
Christiansgave - park w centrum miasta
Historia parku związana jest z królem Christianem 8-mym. Król Christian chciał podarować miastu znajdującą się tam szkółkę drzewek i krzewów, ale warunkiem było, żeby miasto płaciło na jej utrzymanie. Władze miasta odmówił przyjęcia takiego daru. W roku 1844 król Christian podarował szkółę władzom wojewódzkim, które akurat miały siedzibę w Thisted, ale już bez warunku uprawiania nowych drzewek. W ten sposób powstał z czasem piękny park, który został nazwany "Prezentem Christiana" , Christiansgave.
W parku znajduje się amfiteatr, gdzie mają miejsce spotkania mieszkańców i przedstawienia teatralne.
W innym miejsceu w parku ustawione są popiersia kilku ostatnich królów duńskich. Jest też oczywiście plac zabaw dla dzieci.
Okolica:
Hurup - ( 27 km płd.-zach.)
Miasteczko z ok. 3000 mieszkańców, zostało założone w roku 1882, gdy została tutaj zbudowana linia kolejowa. Jak we wszystkich tego typu miastach, centrum stanowi deptak handlowy głównie z małymi sklepami. Hurup ma opinię miasta, gdzie robi się dobre zakupy.
W pobliżu miasta w miejscowości Heltborg znajduje się muzeum, gdzie m.in. znajdują się obrazy malarza związanego z tym regionem Danii, Jensa Søndergaarda.
Vestervig ( 30 km płd.-zach.)
Miasteczko, którego znaczenie malało z czasem. Budynki po szpitalu, sądzie i areszcie miejskim służą już innym funkcjom.
Już w roku 1000 zbudowany został tutaj kościół, którego rozmiary są imponujące. Dzisiaj mówi się, że jest to największy wiejski kościół Europy Północnej.
Ok. roku 1100 do kościoła dobudowany został klasztor Augustynów.
Z kościołem związane jest ludowe podanie o tragicznej miłości dwojga młodych ludzi. Król Valdemar Zwycięzca nie pozwolił swojej przyrodniej siostrze , Liden Kirsten, i swojemu szwagrowi (brat królowej Sofie), księciu Burisowi, na małżeństwo. Liden (= mała) Kirsten została zamęczona poprzez zmuszenie jej do tańczenia aż do swojej śmierci. Zwłoki Kirsten zostały pochowane na przykościelnym cmentarzu. Natomiast Buris został oślepiony, wykastrowany i przywiązany łańcuchem do kościoła w pobliżu grobu ukochanej. Gdy umarł jego zwłoki pogrzebano we wspólnym grobie z Liden Kirsten.
Na kościele umieszczony jest kanoniczy zegar słoneczny. W kościele znajdują, się jedne z najlepszych organów w Danii i dlatego odbywają się tutaj często koncerty organowe. Ze względu na tak wysokiej klasy instrument organowy w Vestervig znajduje się szkoła muzyki kościelnej, jedna z trzech w Danii.
Agger ( 35 km płd.-zach.)
Mała miejscowość rybacka nad Morzem Północnym. Silne wiatry od morza niszczą piasczysty brzeg morski, przenosząc piasek na wydmy. Kościół w Agger był już przenoszony 2 razy ze względu na przemieszczenie się piasku. W kościele znajduje się chrzcielnica z XII wieku, przeniesiona z pierwszego kościoła.
Nørre Vorupør ( 22 km zach.)
Nadmorska miejscowość rybacka i letniskowa.
Rybacy wypływają na morze swoimi kutrami i po powrocie wyciągają swoje łodzie na plażę, dzisiaj przy pomocy traktora. Wtedy można kupić ryby bezpośrednio u rybaka. Wielu turystów przebywających w domkach letniskowych, ukrytych między wydmami, bardzo chętnie korzysta z tej możliwości. Ryby świeże i wędzone można też kupić w sklepie przy porcie.
Aby zapewnić rybakom spokojne wejście do portu zbudowano tutaj w 1909 roku długie molo. Dzisiaj jest to również atrakcyjne miejsce dla wędkarzy i spacerujących turystów.
Klitmøller ( 16 km pn.-zach.)
Klitmøller jest małą miejscowością nadmorską z piękną piasczystą plażą i domkami letniskowymi rozlokowanymi wśród wysokich wydm. Szczególnie dobre warunki mają tutaj miłośnicy windservingu.
Nazwa miejscowości oznacza "młyny wydmowe" i związana jest z historią tej miejscowości. Do połowy lat 1800-nych głównym zajęciem mieszkańców Klitmøller było mielenie zboża i przewożenie go drogą morską do Norwegii. Wzdłuż rzeki pobudowane były młyny, do których przywożone było zboże z głębi kraju.
Od połowy XIX wieku nastąpił rozwój rybołówstwa i handlu morskiego.
Vejlerne - ok. 15 km na pn.-wsch.
Na obszarze 6.000 ha znajduje się największy rezerwat ptaków w Europie Północnej, Vejlerne. Teren ten próbowano w latach 1870-tych osuszyć i zatamować dopływ wody z Limfjordu. Jednak projekt ten nie dał pozytywnego rezultatu. Na podmokłych łąkach, zaroślach z trzciny i w płytkich jeziorach mieszka i ma swoje lęgowiska tysiące ptaków. Obszar ten należy do najcenniejszych obszarów wodno - błotnych objętych międzynarodową konwencją RAMSAR.
Wstęp do rezerwatu jest zabroniony przez cały rok. Można jednak obserwować przyrodę z publicznych dróg, wyznaczonych miejsc do parkowania, ścieżek do spacerowania, ścieżk rowerowych. Zabronione jest łowienie ryb w jeziorach i kanałach. Na mapie rezerwatu można znaleźć miejsca gdzie znajdują się wieże obserwacyjne i miejsca podglądania ptaków z ukrycia.
Zakwaterowanie:
Deres reklame
(Wasza reklama)
|
Thisted. W porcie z widokiem na Mors.
Inne strony o miejscowości:
Thisted
Thy
"Mapa Thisted wg Google Maps"
Powrót do "Jutlandia Północna"
|
|
