|
|
|
|
|
|
AnholtPołożenie: W środku Cieśniny Kattegat; 2 godz. 45 min. trwa przejazd promem z Grenå, 30 min. samolotem z lotniska k. Roskilde . Liczba ludności: ok. 150 (rok 2002), latem liczba turystów wynosi ok. 60 000. Opis: Anholt, 22 km kw., jest najbardziej wyizolowaną małą wyspą Danii. Ze względu na ochronę przyrody na wyspie prawo do transportu samochodu mają tylko jej stali mieszkańcy i osoby, które używają samochodu do wykonywania tam swojego zawodu. Wyspa jest częściowo ukształtowana przez lodowiec, a częściowo powstała z piasku naniesionego przez morze. Dawniej wyspa porośnięta była lasem sosnowym, który został wykarczowany do budowy statków i do ogrzewania wody przy wytwarzaniu soli. Atrakcje: Przeważająca część Anholt jest pustynią z wydmowym krajobrazem. Jest to największa pustynia Północnej Europy. Cała wyspa otoczona jest ładną piasczystą plażą i ma dobre warunki do kąpieli morskich. Wstęp do rezerwatów ptaków i fok jest zabroniony. Poza tym można spacerować po całej wyspie, obejść ją dookoła. Latarnia morska z 1785 roku, o wysokości 42 m, z angielskimi koszarami wojskowymi z 1809 roku. Kościół z 1818 roku. Na wyspie znajduje się wiele pomników związanych z jej historią. Miasta: Anholt by Linki: Anholt
BarsøPołożenie: Przy wschodniej części Południowej Jutlandii; 15 min. trwa przejazd promem z lądu z Barsø Landing; 12 km do Åbenrå. Liczba ludności: ok. 18 (rok 1998). Opis: Barsø, 2,3 km kw., jest małą wyspą, gdzie rzadko docierają turyści. Ze względu na ochronę przyrody na wyspie prawo do transportu samochodu mają tylko jej stali mieszkańcy. Wyspa jest częściowo ukształtowana przez lodowiec, z dużymi pięknymi pagórkami. We wschodniej części wyspy skarpy nad brzegiem morza sięgają do 17 m. Atrakcje: Wschodnia część wyspy ma dobre warunki do kąpieli morskich i plażowania. Plaże są w wielu miejscach wąskie i kamieniste. Część wybrzeża jest porośnięta łąkami, a wiosną kwitną na nich dzikie żonkile. Na wyspie znajduje się kilka gospodarstw rolnych, które prowadzą tradycyjne rolnictwo. Stare rodzinne farmy, które mają ponad 150 lat zachowały się na wyspie. Niektórzy uważają, że czas zatrzymał się tutaj 50 lat temu. Na wschodniej części wyspy znajduje się miejsce, które nazywa się Polakager (Pole Polaków). Podobno tutaj wyspiarze stoczyli walkę z polskimi najemnymi żołnierzami w zimie 1659 roku. Wszyscy Polacy zostali zabici i pogrzebani w tym miejscu. Miasta: Linki: Barsø
FanøPołożenie: Na zachód od brzegu Południowej Jutlandii, w płytkim morzu szelfowym Vadehavet; 2 km do Esbjerg, 12 min. promem z Esbjerg do Nordby. Liczba ludności: 3 227 (rok 2002), liczba przenocowań turystów w ciągu roku wynosi ponad 1 milion. Opis: Fanø, 56 km kw., 17 km długa wyspa, powstała jako góra naniesionego przez morze piasku. W ciągu ostatnich stu lat piasczyste plaże poszerzyły się o 200 m. Wyspa rozrasta się w kierunku północno-zachodnim i zachodnim, a kurczy jej południowy brzeg. Zachodnie plaże otaczają ciągnące się przez całą długość wyspy wydmy. Na wschodnim brzegu wyspy występują gleby tzw. marsze (mady morskie) i plaże zamiast piasku porośnięte są łąkami. Od 1892 roku rozpoczęło się zalesianie wyspy drzewami sosnowymi, brzozą, bukiem i dębem. Historia: Do 1741 roku wyspa była własnością królewską. Ludzie zajmowali się rolnictwem i rybołówstwem. Wyspiarze mieli obowiązek sprzedaży ryb miastom kupieckim: Ribe i Varde. Król Christian VI potrzebując pieniędzy, wystawił m.in. Fanø na sprzedaż na aukcji w Ribe. Gdy wyspiarze dowiedzieli się o tym, przestraszyli się, że któryś z bogatych kupców z Ribe kupi ich wyspę. Wspólnie uradzili, że sami ją kupią, używając podstępu. Pieniądze mieli m.in. z wypraw na polowania na wieloryby. Według jednej historii, wyspiarze "przekonali" urzędnika z ratusza, żeby przestawił duży zegar ratuszowy o godzinę do tyłu. Według innej wersji, wyspiarze w dzień poprzedzający aukcję wysłali najładniejsze dziewczęta wyspy do Ribe. Dziewczęta zbałamuciły kupców i gdy ci już byli dobrze podchmieleni, przestawiły ich zegarki o godzinę do tyłu. Faktem jest, że wyspiarze zdążyli kupić wyspę zanim na aukcję przyszli bogaci kupcy z Ribe. Wtedy nastąpił rozwój rybołówstwa i handlu morskiego. Ryby sprzedawano do Hamburga i Holandii i stamtąd przywożono towary, którymi handlowano również poza obszarem wyspy. Zbudowano wtedy wiele statków, w których większość udziałów miał zwykle kapitan ze swoją rodziną. Budowano bogate szyperskie domy w Nordby i Sønderho. Na początku lat 1900 okręty z napędem motorowym pozbawiły pracy żeglarzy na wyspie. Ale właśnie wtedy zaczęto na wyspie budować pierwsze hotele dla gości, którzy szukali tam odpoczynku. Atrakcje: Na zachodzie wyspy przed wydmami ciągną się jedne z najszerszych i najładniejszych piasczystych plaż w Danii. Warunki kąpielowe są wspaniałe. Na wyspie występuje bogata, ciekawa roślinność i wyspa jest ulubionym miejscem pobytu wielu gatunków ptaków morskich. W zatoce Albuen można zobaczyć mnóstwo kaczek, gęsi i ptaków brodzących w morzu. Można też obserwować foki wygrzewające się na piasku. Miejscowości: Nordby, Sønderho, Fanø Vesterhavsbad, Rindby Strand. Linki:
MandøPołożenie: Na zachód od brzegu Południowej Jutlandii, w płytkim morzu szelfowym Vadehavet; 14 km do Ribe. Liczba ludności: 62 (rok 1998). Opis: Mandø, 7,6 km kw., z połączeniem "autobusowym" z lądem. Traktor ciągnący wagoniki z pasażerami po drodze po dnie morza w czasie odpływu. Na wyspę mogą wjeżdżać samochodem tylko jej mieszkańcy. Spacer z lądu na wyspę (6 km) należy dokładnie zaplanować, żeby zdążyć przed przypływem morza. Nie należy ryzykować, ponieważ woda w czasie przypływu podnosi się o 2 m. Wyspa powstała z piasku i mułu naniesionego przez morze. Wyspa nie jest porośnięta lasem lecz tylko trawami i niskimi krzewami. Jest wyspą płaską, z wyjątkiem wydm przy wschodnim brzegu. Jest tutaj rozwinięta hodowla owiec. Atrakcje: Zachodni brzeg wyspy jest ładną piasczystą plażą i ma dobre warunki do kąpieli morskich. Wschodni brzeg pokryty jest łąkami z tamami morskimi. Na wyspie zamieszkuje wiele tysięcy ptaków wodnych. Na wydmach odpoczywają stada fok. Na plaży można zebrać muszle wielu rodzajów skorupiaków. Zbiór wyprawionych ptaków żyjących na wyspie. Wiatrak z 1830 roku. Kościół z 1727 roku. Miasta: Mandø By Linki: Mandø
MorsPołożenie: W zachodniej części Limfjordu; dojazd przez mosty Sallingsundbro i Vildsundbro lub promem przez Feggesund i Nees Sund. Liczba ludności: 22 666 (rok 2002) Opis: Mors, 363 km kw., jest największą wyspą Limfjordu. Wyspa, o długości 38 km i szerokości 18 km. Teren wyspy jest pagórkowaty. Głównym zajęciem ludności jest rolnictwo. Według legendy, kiedy Bóg zastanawiał się nad stworzeniem Jutlandii, zrobił najpierw mały próbny model. Tak mu się ten model spodobał, że nie śmiał go wyrzucić. Musiał więc poszerzyć Limfjord, żeby zrobić miejsce dla swojego modelu. I w ten sposób powstał Mors! Atrakcje: Na północnym czubku wyspy znajduje się klif o długości 1 km i szerokości 300 m. Od strony plaży można zobaczyć jej przekrój geologiczny, składający się z 146 warstw. Miasta: Nykøbing Mors Mosty: Sallingsundbro, Vildsundbro Linki: VisitMors
RømøPołożenie: Na zachód od brzegu Południowej Jutlandii, w płytkim morzu szelfowym Vadehavet; 25 km do Ribe, przejazd samochodem po asfaltowej drodze na 9,2 km długiej tamie. Liczba ludności: 793 (rok 1998). Opis: Rømø, 129 km kw., 16 km długa wyspa i 6 km szeroka, powstała jako góra naniesionego przez morze piasku. Jedna czwarta część wyspy powstała w ciągu ostatnich 200-tu lat. Wyspa rozrasta się w kierunku zachodnim. Zachodnie plaże otaczają ciągnące się przez całą długość wyspy wydmy. Na północno-zachodnim wybrzeżu znajduje się najszersza plaża w Danii o szerokości 4 km. Szerokość plaż zależy również od znacznych tu przypływów i odpływów morza. Na wschodnim brzegu wyspy występują częściowo uprawne gleby tzw. marsze (mady morskie). Tereny te są odzyskiwane z morza przy pomocy budowanych tam. Ludność na wyspie zajmowała się rybołówstwem i rolnictwem. Wyspa miała swój okres rozkwitu od połowy XVII wieku do końca XVIII wieku, kiedy to wielu kapitanów statków łowiących wieloryby pochodziło z Rømø. Dzisiaj coraz większą rolę odgrywa turystyka, która przynosi największe dochody wyspie. Sezon turystyczny trwa tutaj cały rok. Atrakcje: Na zachodzie wyspy przed wydmami ciągną się najszersze i najładniejsze piasczyste plaże w Danii. Warunki kąpielowe są wspaniałe. Na plaży można poruszać się samochodem. Na wyspie występuje bogata, ciekawa roślinność i wyspa jest ulubionym miejscem pobytu i przelotu tysięcy ptaków morskich. Dworki komandorskie są dawnymi siedzibami bogatych kapitanów okrętów, które pływały na polowania na wieloryby. W jednym z nich ogrodzenie zbudowane jest z dolnych szczęk wielorybich. Kościół w stylu późnogotyckim i cmentarz z tablicami, na których zapisane zostały historie życia dawnych mieszkańców (zrobione jeszcze za ich życia). Ciekawie wyglądają niektóre przydomowe ogródki, które otoczone są wałem porośniętej ziemi, a naprawdę jest to piasek usunięty z ogrodu po zasypaniach piaskowych sprzed 300 - 400 lat. Połączenie promowe z Havneby na niemiecką, bardzo ekskluzywną wyspę Sylt. Miasta: Havneby, Kongsmark, Lakolk, Rømø Kirkeby. Linki: Rømø
|
|
|